Όταν ο καιρός συμμάχησε με τους επαναστατημένους Σαμιώτες


Μετά την ήττα του στον κόλπο του Γέροντα, η οποία συνέβη στις 29 Αυγούστου του 1824, ο ενωμένος τουρκοαιγυπτιακός στόλος δεν παραιτήθηκε από την προσπάθεια κατάπνιξης της επανάστασης στη Σάμο και λίγες ημέρες μετά, στις 4 Σεπτεμβρίου, ξεκίνησε για το νησί. Οι Έλληνες, πληροφορηθέντες για τις προθέσεις του εχθρού από αιχμαλώτους ναύτες, έκαναν αγώνα δρόμου να προλάβουν να παρατάξουν τα 61 πλοία τους μπροστά από τη Σάμο -από τον Μαραθόκαμπο μέχρι το Πυθαγόρειο- πριν φθάσουν τα εχθρικά πλοία. Ο αγώνας δεν ήταν εύκολος, καθώς επικρατούσαν κακές καιρικές συνθήκες με ενισχυμένους Ν-ΝΑ ανέμους και βροχή. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος έφθασε αργά το βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου σε απόσταση βολής από τα ελληνικά πλοία και στη Σάμο σήμανε γενικός συναγερμός. Τη νύχτα μετά από λίγους κανονιοβολισμούς τα τουρκοαιγυπτιακά πλοία αποσύρθηκαν προς τους Αρκιούς. Η τύχη της Σάμου θα κρινόταν την επομένη.

Κοντά στα μεσάνυχτα ο άνεμος έπεσε, αλλά με το ξημέρωμα της 7ης Σεπτεμβρίου ξέσπασε άγρια θύελλα με σφοδρούς Α-ΒΑ ανέμους που προκάλεσαν μεγάλη τρικυμία στην περιοχή. Η θύελλα ανάγκασε τα περισσότερα ελληνικά πλοία να βρουν πρόχειρα καταφύγια και προκάλεσε προβλήματα στον πολυάριθμο τουρκοαιγυπτιακό στόλο. Το πρωί, λέει ο Αντώνιος Α. Μιαούλης, «ενώ ητοιμαζόμεθα διά την προσβολήν, εν μικρόν εμπορικόν πλοίον μάς εβεβαίωσεν ότι την παρελθούσαν νύκτα εξ αιτίας της γενομένης τρικυμίας εχάθη μεγάλη ποσότης των φορτηγών εχθρικών πλοιαρίων, μαζί με τα εν αυτοίς επιβιβασμένα στρατεύματα». 
Για τους Έλληνες, τόσο αυτούς που επάνδρωναν τα πλοία όσο και για τους Σαμιώτες που περίμεναν από ώρα σε ώρα την απόβαση του εχθρού, η θύελλα ήταν θεόσταλτη. Γράφει ο Γεώργιος Σαχτούρης στο ημερολόγιό του: «Μόλις άρχισε να χαράζει και ευθύς είδομεν ενεργούσαν προς βοήθειαν των ελληνικών πραγμάτων την Θείαν Πρόνοιαν. Βροχή ραγδαία ενωμένη με δυνατόν άνεμον Γραιγολεβάντε,  όστις εξακολουθεί, έκαμε τους εχθρούς να βαλθούν εις αταξίαν, κατά τους Αρκιούς, μη δυνάμενοι να πλησιάσουν εις την Σάμον».  Στο ίδιο μήκος κύματος τα αναφερόμενα από τον Κωνσταντίνο Νικόδημο στα Απομνημονεύματα Εκστρατειών και Ναυμαχιών του Ελληνικού Στόλου: «Την ημέραν εκείνην είπον κατ' εμαυτόν: Ας αναπέμψωμεν ύμνον προς τον Θεόν ημών...Αυτός εκ του θρόνου του οποίου εκπορεύονται αστραπαί και βρονταί, διεσκόρπισεν τους εχθρούς ημών εν μέσω θαλάσσης και ελύτρωσε δια θαύματος αυτού την Σάμον».
Σε ότι αφορά τη συνέχεια, ο Σαχτούρης γράφει ότι αργά το βράδυ της 7ης Σεπτεμβρίου «ο άνεμος έγινε άστατος πότε τραμουντάνα, πότε γαρμπής, και πότε γραίγος, περί τας 11 το εσπέρας σχεδόν γαλήνη». Με την παύση της τρικυμίας, ο εχθρικός στόλος ετοιμάσθηκε να πραγματοποιήσει απόβαση στον Μαραθόκαμπο και ο Μιαούλης έδωσε εντολή στα ελληνικά πλοία να σχηματίσουν ανά δύο και πάλι φράγμα μπροστά από το νησί. Ο καιρός όμως είχε αποφασίσει να συνδράμει για μια ακόμα φορά τους Έλληνες. Στις 8 και τις 9 του μήνα στην περιοχή της Σάμου επικράτησε τραμουντάνα που τους έδινε πλεονέκτημα, ενώ στις 10 του μήνα η κατάσταση έγινε ακόμα πιο δύσκολη για τους Τουρκοαιγυπτίους, καθώς στην περιοχή έπνευσαν ισχυροί ΒΔ άνεμοι. Η Σάμος είχε σωθεί για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες. 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο καιρός στάθηκε στο πλευρό των Ελλήνων, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αν οι καιρικές συνθήκες ήταν καλύτερες, οι Τουρκοαιγύπτιοι θα είχαν καταφέρει να καταλάβουν τη Σάμο. Με την παρουσία του ελληνικού στόλου από τον οποίο είχαν υποστεί δύο πρόσφατες ήττες (5 Αυγούστου στη Σάμο - Μυκάλη και 29 Αυγούστου στον Γέροντα) και την αποφασιστικότητα των Σαμιωτών να υπερασπιστούν το νησί τους μέχρις εσχάτων δεν είχαν τύχη. Ο πονηρός Χοσρέφ και οι Γιβραλτάρ - Ιμπραήμ το είχαν καταλάβει και γι αυτό επέλεξαν τη φυγή.
Χρόνια Πολλά, φίλοι μου

23 σχόλια:

  1. Ευχαριστούμε δάσκαλε, για την ολοζώντανη απεικόνηση των ιστορικών αυτών στιγμών,σε συνάρτηση με το -τόσο σημαντικό πάντοτε- στοιχείο των καιρικών συνθηκών.
    Χρόνια σας πολλά, να είστε καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η χθεσινή μέρα ήταν η πιο κρύα του Μάρτη στην περιοχή μου.Ξαστεριά και άπνοια έριξαν χαμηλά την θερμοκρασία,στους 4 στο χωριό,κοντά στο 0 στον κάμπο.Δεν πρόλαβε να"γλυκάνει"Και ένας κρύος αέρας μαζί με συννεφιά κράτησαν χαμηλά την θερμοκρασία όλη μέρα.Ξεκινησε να ψιχαλίζει απο τις 3 και μετα τις 5 ως τις 8:30 εβρεξε καλά.Ευτυχως που σταμάτησε μετά και μπόρεσε να γίνει η περιφορά της εικόνας μας και γιορτάζει η Εκκλησία του χωριού.Το ίδιο σκηνικό και σήμερα,συννεφιά με αέρα και αρκετό κρύο.Ελπιζω ότι θα προλάβει να γίνει παρέλαση.Ευχομαι σε ολους χρόνια πολλά τόσο για την γιορτη της Εκκλησίας μας,Όσο και για την Εθνική εορτή μας.Χρονια πολλά σε όσους γιορτάζουν.ΚΑΛΗΜΕΡΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Χρόνια πολλά και από εμένα σε όλους τους Ευάγγελους και τις Ευαγγελίες του μπλογκ, συμπεριλαμβανομένοου βεβαίως-βεβαίως του Βαγγέλη Σπανού που ...έριξε μαύρη πέτρα πίσω του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ...με αποτέλεσμα να μείνει το μπλογκ δίχως "αντιπολίτευση". Κακό αυτό για την (καιρική) δημοκρατία. Χρόνια του πολλά λοιπόν, όπως και στον Βαγγέλη εκ Κηφισίας, και σε όλους τους λοιπούς Βαγγέληδες και Ευαγγελίες. Οι οποίες όμως, όπως και γενικότερα το ωραίο φύλο, φαίνεται να απουσιάζουν παντελώς και από αυτό το καιρικό μπλογκ. Τελικά, είναι πλήρως ανδροκρατούμενος ο χώρος των καιρόφιλων. Ίσως επειδή οι γυναίκες είναι πιο πρακτικές και πιο προσγειωμένες και όχι, όπως εμείς, αιθεροβάμονες (μεταφορικά αλλά, στην περίπτωση του καιρόφιλου, και κυριολεκτικά!)

      Διαγραφή
    2. Ευχαριστώ πολύ για τις ευχές, χρόνια πολλά σε όλες και όλους και οσονούπω καλές βουτιές!
      Βαγγέλης Σπανός

      Διαγραφή
    3. Αν ζούσα στην Κρήτη Βαγγέλη, θα είχα ήδη ξεκινήσει τις βουτιές. Σε ξεπλένουν κι από την αφρικανική σκόνη. Και άμα κάνεις και φωτογράφιση του βυθού, όπως εσύ, όσο παραμένεις υποβρύχιος γλιτώνεις και την εισπνοή της.

      Διαγραφή
    4. Aν βρέξει και η αφρικανική σκόνη καταλήξει - και - στη θάλασσα είναι πολύ ανθυγιεινό το κολύμπι. Κι αυτό διότι μέσα στο νερό απορροφάς τις βλαβερές ουσίες που μεταφέρει η σκόνη περισσότερο απ' ό,τι όταν την εισπνέεις ενώ αιωρείται στον αέρα. Τουλάχιστον αυτό είχαν επισημάνει ειδικοί πριν από μερικά χρόνια συστήνοντας στους χειμερινούς κολυμβητές να μην μπαίνουν στη θάλασσα μετά από επεισόδιο αφρικανικής σκόνης και βροχή.
      Βαγγέλης Σπανός

      Διαγραφή
  4. Χρόνια πολλά σε όλους!

    Δεν είναι μόνο ανδρική υπόθεση ο καιρός, έχει και φίλες η παρέα! Ερασιτέχνις καιρόφιλη δηλώνω, επειδή δεν διαθέτω την γνώση για να συνδράμω με πληροφορίες ή σχόλια. Ομολογώ ότι με ενθουσιάζουν τα κείμενα του κ. Ζιακόπουλου που σχετίζονται με την ιστορία, την λαογραφία, την μυθολογία, την λαϊκή κλιματολογία, σε συνδυασμό πάντοτε με τα καιρικά φαινόμενα. Αυτός είναι κυρίως ο λόγος που επισκέπτομαι ανελλιπώς την σελίδα.
    Κατά τα άλλα, δηλώνω λάτρις κάθε καιρού (εκτός ίσως του ακραίου καύσωνα), εφόσον έρχεται στην σωστή του εποχή! Βάσει ημερολογίου δηλαδή!
    Καλή Κυριακή!
    Δήμητρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έτσι μπράβο! Να σας "βλέπουμε" που και που. Και δεν χρειάζεται να έχει κάποιος η κάποια ειδικές γνώσεις για να σχολιάζει. Άντε, να γράφετε και εσείς, "μοναστήρι" έχουμε γίνει εδώ μέσα!

      Διαγραφή
    2. Συγνώμη γι'αυτό που θα πω,αλλά μίας που τίθεται το θέμα των γυναικών του μπλογκ,έχω την εντύπωση ότι πολύ απ'τους ανωνυμους που σχολιάζουν εδώ πρέπει να είναι γυναίκες,απλώς...ίσως να "ντρέπονται"να γράφουν το όνομά τους...δεν ξέρω ίσως να μη στέκει αυτό που λέω!

      Διαγραφή
  5. Καλημέρα,χρονια πολλά σε όλους,Δημητρα καλώς ήρθες στην παρέα μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Με τη σειρά μου λοιπόν κ εγώ να πω Χρόνια πολλά για την ημέρα καθώς κ σε όλους τους εορτάζοντες αυτού εδώ του blog!Μία ημέρα που στην περιοχή μου μετά βίας έγινε η παρέλαση λόγω ψιλόβροχου κ κυρίως λόγω του κρύου κ του πολύ ισχυρού ΑΝΑνατολικού ανέμου (τοπικός καταβάτης άνεμος που ενισχύεται στην περιοχή μου κατεβαίνοντας την Πίνδο) που μας έκανε να κλειστούμε στο σπίτι κ στα τζάκια μας περιμένοντας απο το απόγευμα γενικευμένη έξαρση βροχών απο τα δυτικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Άκουσα ότι θα κλείσουν σχολεία στην κρήτη λόγω σκόνης! Κάποτε έκλειναν σχολεία λόγω χιονιού η παγετού. Πλέον κλείνουν και λόγω σκόνης!! Που βαδίζουμε.... τρομερά πράγματα! Αλέξανδρος Μήτσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Το πανόραμα του φετινού χειμώνα:

    Θερμοκρασιακή και υετική απόκλιση από τον κλιματολογικό μέσο όρο για το χειμερινό τρίμηνο:

    http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/regional_monitoring/3ctan1.png

    http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/regional_monitoring/3cpnp1.png

    Απ΄οτι φαίνεται, παρά τις έντονες ψυχρές εισβολές που βίωσε η δυτική και βόρεια Ευρώπη, σε μέσο όρο τριμήνου τίποτα το ιδιαίτερο, απλά στις κανονικές τιμές η μέση θερμοκρασία. Όχι τίποτε άλλο, να μην προσπαθούν οι "σκεπτικιστές" να μας παραμυθιάζουν με δήθεν εντυπωσιακά κρύα, κόντρα στην "απάτη" της κλιματικής αλλαγής.
    Όσο για τον χάρτη του υετού, δυστυχώς δε φτάνει ως την Κρήτη, υποθέτω όμως οτι θα είναι στο σκούρο καφέ χρώμα το νησί φέτος.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιώργο απο τους ωραίους χάρτες που βρήκες κ μας επισύναψες έχω να πω ότι όντως η κεντρική κ δυτική Ευρώπη παρ'όλο τα κύμματα ψύχους που δέχθηκε,ο χειμώνας χαρακτηρίζεται φυσιολογικότατος κ αυτό γιατί στο σύνολο του χειμώνα υπήρξαν κ πολλές ήπιες μέρες κ ειδικά το Δεκέμβριο θα έλεγα κ ζεστές σε κάποιες χώρες π.χ Γαλλία αν θυμάσαι,οπότε απλά σε αυτή τη γωνιά της Ευρώπης έκανε έναν φυσιολογικό χειμώνα όπως αρμόζει για την εποχή κ τίποτα παραπάνω(σε σύνολο 3μήνου μιλάω)σε αντίθεση μ'εμας.
      Αυτό που πρέπει να τονίσουμε όμως κ το περίμενα είναι οι φυσιολογικότερες θερμοκρασίες σε δυτική Πίνδο καθώς κ ο αυξημένος υετός σε όλη τη χώρα μετά από κάποιες μέτριες χρονιές(πλήν δυστυχώς της Κρήτης αλλά κ της νότιας Πελοποννήσου) κ κυρίως στα ΔΒΔυτικά τμήματα όπου όπως φαίνεται απ'το χάρτη άνετα ξεπέρασαν σε σύνολο υετού ακόμη κ χώρες άκρως βροχερές όπως Μ.Βρετανία κ Γερμανία.
      Ενδιαφέρον θα έχουν οι χάρτες κ της Άνοιξης μόλις αυτή τελειώσει αν κ κάτι μου λέει πως παρά την Αφρική που δε μας αφήνει σε ησυχία κ την καλοκαιρία που προβλέπεται προς τη Μ.εβδομάδα ο καιρός στη χώρα μας τουλάχιστον υετικά θα ξανα αποκτήσει ενδιαφέρον.

      Διαγραφή
  9. Κ ζιακοπουλε,σας παραδέχομαι,και κικερων,καλο βράδυ από μυτιληνη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Να καλωσορίσω και εγώ με την σειρά μου τη Δήμητρα που συμμετέχει στην παρεα μας και να συμφωνήσω μαζί της,ότι όλες οι εποχές ειναι ομορφες και έχουν την δικιά τους χάρη,αρκεί να ερχονται στην ώρα τους.Σε μας τώρα, δυστυχώς δεν εβρεξε παρα μονο κάτι ψιχαλες γεμάτες λάσπη ανακατεμένες με...πευκοβελόνες και έναν τρελό και παλαβό άνεμο που σήκωσε τα πάντα.Ολη την βροχή την"κρατησε"το βουνο (Ελικώνας)μαζί με λίγο λασποχιονο στην κορυφή της παλιοβουνας(υψόμετρο 1748)και σε μας έμεινε το κρύο μέχρι και πριν λίγη ώρα,αφού μολις εσπασε η συννεφιά αμέσως ανέβηκε η θερμοκρασία και αν δεν ήταν έντονη η παρουσία της σκόνης θα ήταν ακόμη υψηλότερη.Εχθές στην παρέα ήταν και ένας Γιαννιώτης γαμπρός που έχουμε στην γειτονιά και μας εφερε τσίπουρο ΑΑΑ ποιότητος που πραγματικά "χτυπηθηκε"αλύπητα.Δεν ξέρω αν είναι το ιδιο τσιπουροβπιυ βγάζει και ο κ.Ζιακοπουλος στην Κόνιτσα,αλλά ήταν υπέροχο τόσο απο γεύση,Όσο και απο άρωμα.Απο το πεντολιτρο έμειναν δυο.Το καλούσε η ημέρα άλλωστε μαζί με τον Βακαλό!!Όσο για τις φωτογραφίες που έστειλε ο Σπύρος, θα ήθελα να πω ότι είναι εξαιρετικές και αποτυπώνουν όμορφα ένα αρκετά "αγριο"το πιο που είναι από τα λίγα μέρη που πραγματικά με έχει κάνει να αισθανθώ δέος και γιατί όχι και φόβο.Απο οσα βουνα εχω περασει,αυτό ήταν που με έχει εντυπωσιάσει τόσο πολύ με την τραχιά όψη.Και το λέω αυτό γιατι το έζησα αρκετό καιρο,μιας και έχω δουλέψει στην σήραγγα (ως βοηθός Ηλεκτρολόγου κοντά στο ξάδερφο μου)το 2008 και μέναμε στα Στουρναρεικα όπου είναι τα πεθερικά του.Το σημείο αυτό με εντυπωσίασε παρα πολυ.Καλο μεσημέρι σε όλους σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αν πάμε έτσι, Χριστόδουλέ μου, σε λίγο το μπλογκ των Καιροφρόνων θα γίνει μπλογκ των Βαρελοφρόνων!

      Καλό απόγευμα

      Διαγραφή
    2. Εγώ πάντως όλο το χειμώνα έπινα για να ...ξεχάσω. Και συνεχίζω. Νομίζω πως το κρασάκι είναι προτιμότερο από τα ...αντικαταθλιπτικά.

      Διαγραφή
    3. Δεν αντιλέγω για τα χάπια, Γιώργο. Λάβε υπόψη σου όμως και το τραγούδι που λέμε εμείς στην Ήπειρο: "Κρασί σε πίνω για καλό και συ με πας στον τοίχο..."!

      Διαγραφή
    4. ...."ψάχνω το σπίτι για να μπω, την πόρτα δεν τη βρίσκω". Υπάρχει και σε μικρασιάτικη παραλλαγή, με τους ίδιους πάνω-κάτω στίχους.

      Διαγραφή