Τα «Μωρά» του Ειρηνικού και η μωρία των ανθρώπων

Χριστούγεννα με Λα Νίνια ή ασθενές Ελ Νίνιο;

Οι ψαράδες και οι αγρότες που ζουν κατά μήκος των ακτών του Εκουαδόρ και κυρίως του Περού σχεδόν κάθε χρόνο τον Δεκέμβριο μαζί με το Θείο Βρέφος περιμένουν και ένα άλλο βρέφος. Ένα θερμόαιμο "Μωρό" που είναι γνωστό ως Ελ Νίνιο (Μικρό Αγόρι). Αυτό συμβαίνει γιατί το Ελ Νίνιο, ένα ωκεάνιο ρεύμα ελαφρά θερμότερο από την κανονική (μέση) θερμοκρασία του ανατολικού τροπικού Ειρηνικού, συνοδεύεται από μεταβολές στη θαλάσσια πανίδα των παραλίων και από την εμφάνιση ελαφρών βροχοπτώσεων με ευεργετικά αποτελέσματα για την αλιεία και την αγροτική οικονομία της περιοχής. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι ειδικοί ανακάλυψαν και τη Λα Νίνια, την ψυχρόαιμη αδελφούλα του Ελ Νίνιο. Ο όρος Λα Νίνια (Μικρό Κορίτσι) χρησιμοποιείται σε αντιδιαστολή με το Ελ Νίνιο για τις περιπτώσεις που οι θερμοκρασίες των νερών του ανατολικού τροπικού Ειρηνικού είναι χαμηλότερες του κανονικού.


Με την πάροδο των δεκαετιών, οι ειδικοί αναφερόμενοι στο Ελ Νίνιο εννοούν τα ακραία περιστατικά της υπερθέρμανσης των νερών του ανατολικού τροπικού Ειρηνικού, δηλαδή τις περιπτώσεις εκείνες  που το φαινόμενο δεν διαρκεί μόνο 2 ή 3 μήνες, αλλά συνεχίζεται για διάστημα 12 ή ακόμη και 18 μηνών και στη διάρκειά του η θερμοκρασία των νερών του ωκεανού υπερβαίνει κατά αρκετούς βαθμούς την κανονική τιμή. Στις περιπτώσεις αυτές, που εμφανίζονται σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα κατά μέσο όρο 4 ή 6 ετών, παρατηρούνται: ισχυρές βροχοπτώσεις, πλημμύρες στις ερήμους, προσβολές των φυτών από σμήνη εντόμων, αναταραχές στο θαλάσσιο οικοσύστημα και γενικότερα ακραία καιρικά φαινόμενα σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι το Ελ Νίνιο συνδέεται με μεγάλης κλίμακας μεταβολές της ατμοσφαιρικής πίεσης στο Ν. Ημισφαίριο που είναι γνωστές ως Νότια Ταλάντωση (Southern Oscillation).

Επειδή το φαινόμενο Ελ Νίνιο-Νότια Ταλάντωση καλύπτει περίπου το 10% της επιφάνειας της Γης, κάθε αλλαγή στο ισοζύγιο ενέργειας που προκαλείται με την άνοδο της θερμοκρασίας στα νερά του Ειρηνικού έχει αντίκτυπο ακόμα και σε περιοχές που βρίσκονται μακριά από τον Ειρηνικό. Οι περισσότερες από τις επιπτώσεις εμφανίζονται ως ακραία καιρικά φαινόμενα. Πάντως, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, η επίδραση του Ελ Νίνιο στον καιρό της Ευρώπης δεν είναι σαφής1. Μελέτη που εκπονήθηκε το 1998 έδειξε ότι στην ήπειρό μας από το σύνολο των αποκλίσεων των βασικών κλιματικών μεγεθών από τη μέση τιμή τους μόνο το 15 με 20% μπορεί να εξηγηθεί με το Ελ Νίνιο, κι αυτό μόνο σε τοπική κλίμακα και για συγκεκριμένες εποχές του χρόνου2.

Σε μελέτη που έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Αθηνών αναφορικά με τις αποκλίσεις: (α) της μέσης μηνιαίας θερμοκρασίας, (β) της ελάχιστης μηνιαίας θερμοκρασίας, (γ) του ύψους βροχής και (δ) του αριθμού ημερών χιονόπτωσης του σταθμού του Αστεροσκοπείου Αθηνών για τους μήνες Δεκέμβριο, Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο της περιόδου 1950-1998 που καταγράφηκαν φαινόμενα ισχυρού Ελ Νίνιο βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο Μάρτιος κατά κύριο λόγο και δευτερευόντως ο Δεκέμβριος και ο Ιανουάριος ήταν οι μήνες στους οποίους μπόρεσαν να γίνουν αισθητές αποκλίσεις από τις μέσες τιμές των κλιματικών μεγεθών που προαναφέρθηκαν. Ο Φεβρουάριος ήταν ο μήνας με τις μικρότερες αποκλίσεις. Οι ερευνητές ως πιθανές εξηγήσεις των ευρημάτων τους αναφέρουν τη σχετική υστέρηση μερικών μηνών της επίδρασης του Ελ Νίνιο στα βαρομετρικά συστήματα της Ευρώπης και τις διαφορές της επίδρασης κατά περιοχή και κατά εποχή. Επισημαίνουν ακόμα ότι οι αποκλίσεις που βρέθηκαν δεν είναι στατιστικά σημαντικές, αφού οι περιπτώσεις που εξετάστηκαν ήταν μόλις 8 σε διάστημα 50 ετών3. Βέβαια, η έρευνα για την ανακάλυψη τηλεσυνδέσεων στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία του πλανήτη συνεχίζεται σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά απέχουμε ακόμα αρκετά από την εποχή που θα χρησιμοποιούμε τα ευρήματα των ερευνών ως ασφαλείς προγνωστικούς δείκτες για τον καιρό των μέσων πλατών.

Έχοντας κατά νου τα παραπάνω, είναι απορίας άξιον το γεγονός ότι κάποιοι κάθονται και ασχολούνται με το πώς θα είναι ο επερχόμενος χειμώνας στην Ευρώπη και ειδικότερα στη χώρα μας με βάση το Ελ Νίνιο ή το Λα Νίνια. Όπως φαίνεται από τις προβλέψεις του ECMWF (βλέπε σχήμα), ακόμα και σήμερα δεν είμαστε σε θέση να πούμε με βεβαιότητα αν τα Χριστούγεννα θα έχουμε Λα Νίνια ή ασθενές (συνηθισμένο) Ελ Νίνιο. Πόσο μάλλον να μιλήσουμε για τον καιρό που υποτίθεται ότι συνδέεται με καθένα από αυτά τα φαινόμενα. Ορισμένοι, που ανήκουν στην κατηγορία των τερατολόγων από ανοησία ή προς ίδιον όφελος, βγήκαν στο Διαδίκτυο με τίτλους όπως «Έρχεται το Λα Νίνια στην Ελλάδα» και πρόβλεψαν βαρύ χειμώνα. Εγώ ξέρω ότι από τη Λατινική Αμερική στην Ελλάδα έρχονται ποδοσφαιριστές και όχι τα «Μωρά» του Ειρηνικού.

Το Ελ Νίνιο και το Λα Νίνια έρχονται από τα βάθη των αιώνων και δεν είναι τίποτε άλλο παρά εκδηλώσεις της εσωτερικής (φυσικής) μεταβλητότητας του κλιματικού συστήματος της Γης, στο οποίο σημαντικότατο ρόλο παίζουν η ατμόσφαιρα και οι ωκεανοί. Τα συγκεκριμένα φαινόμενα «πονοκεφαλιάζουν» ωκεανογράφους, μετεωρολόγους και κλιματολόγους, οι οποίοι δεν μπορούν να εντοπίσουν ξεκάθαρα τα αίτιά τους ούτε βέβαια να προβλέψουν με ακρίβεια την εμφάνισή τους. Ξεκάθαρη απάντηση δεν μπορούν να δώσουν ακόμα για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τόσο στη συχνότητα εμφάνισης όσο και στην έντασή τους.

Εμείς οι άνθρωποι, όταν εμφανιστήκαμε στον πλανήτη, βρήκαμε το Ελ Νίνιο και το Λα Νίνια, τις ακανόνιστες περιόδους ανομβρίας και πλημμυρών, τους τροπικούς κυκλώνες κ.λπ. Αν τις τελευταίες δεκαετίες τα φαινόμενα αυτά είναι περισσότερο καταστροφικά από το παρελθόν, είναι γιατί χτίσαμε πόλεις κοντά στις ακτές, αλλάξαμε τις χρήσεις γης και γενικότερα αφήσαμε στον πλανήτη το δικό μας γεωλογικό αποτύπωμα (ανθρωπόκαινο). Βάσιμη είναι και η υπόθεση ότι έχει βάλει το χέρι της και η κλιματική αλλαγή, αλλά δεν διαθέτουμε ακόμα ακλόνητες αποδείξεις. Οι θάνατοι από τα ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα και τα συνεχώς αυξανόμενα δισεκατομμύρια δολάρια των ζημιών που αυτά προκαλούν είναι το τίμημα που πληρώνουμε για την χωρίς κανένα φραγμό και σεβασμό προς το περιβάλλον εξάπλωσή μας σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη του πλανήτη. Ανίκανοι ή μη θέλοντας να δούμε την πραγματικότητα ρίχνουμε την ευθύνη σε «Ελ Νίνιο–Γκοτζίλες» και δεν κάνουμε τίποτε το ουσιαστικό για να μην αυξηθεί η συχνότητα εμφάνισης παρόμοιων ή και ακόμα μεγαλύτερης ισχύος φαινομένων.

                 
Πηγές          
1 Ζιακόπουλος Δ., 2009: Καιρός, ο Γιος της Γης και του Ήλιου, τόμος ΙΙ «Η πρόγνωση». Αθήνα Αυτοέκδοση
2Moron, V., and Ward, M., N., 1998: ENSO teleconnections with climate variability in the European and African sectors, Weather, 53, 287-295.
3 Μιχόπουλος Κ και Θεοχαράτος Γ., 1998: Συμβολή στη μελέτη της επίδρασης του φαινομένου El Nino σε κλιματικές παραμέτρους των Αθηνών, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τομέας Φυσικών Εφαρμογών, Εργαστήριο Μετεωρολογίας. Ανακοίνωση 3ου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ).

14 σχόλια:

  1. Πολύ ωραίο άρθρο κ.Ζιακόπουλε. Πάντως, αν δε με απατά η μνήμη μου, τον ιστορικό αττικό χιονιά του 2008 κάποιοι συνάδελφοί σας τον είχαν αποδώσει σε ικανό βαθμό σε επίδραση του Λα Νίνια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Όταν θα είμαστε ικανοί να προβλέπουμε μία ημέρα πριν ότι θα σημειωθεί όλη η βροχή της χρονιάς σε μία κακοκαιρία, σε έναν τόπο (βλ. Ν. Μηχανιώνα - 355 mm βροχής, 7-8 Σεπτεμβρίου τρέχοντος), τότε θα δικαιούμαστε να επεκταθούμε όχι μόνο σε τρίμηνες και εξάμηνες προβλέψεις, αλλά και σε ετήσιες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Mε λιγα λογια σε ισχυρα νινο και νινα η ελλαδα μενει ανεπηρεαστη...
    Πως εχω την εντυπωση λογω ηλικιας οτι τους θερμοτερους χειμωνες τους εχουμε περασει με εξελιξη ισχυρου φαινομενου ελ νινο και τους πιο κρυους χειμωνες ,τα τελευταια χρονια τουλαχιστον, οταν ειχαμε ισχυρη νινα?
    Περαν απο τους αριθμους που ειναι μεχρι το 1998 και ανεπαρκεις υπαρχει και το βιωμα και η αισθηση των εποχων απο ανθρωπους που ειναι ευαισθητοι δεκτες στα καιρικα ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ σαφης συσχετιση καιρου Ευρωπης και ΕΛ ΝΙΝΙΟ.

    Ας το γραψει καποιος καπου με μεγαλα γραμματα να φαινεται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φετος το καλοκαιρι ειχαμε υψηλες θερμοκρασιες extrem στoν πλανητη και ειδικα στο βορειο ημισφαιριο.
      Προσεγγισαμε το πλαφον των 2 βαθμων που εχει βαλει σαν οριο για την σταθεροποιηση του κλιματος η επιτροποη για την κλιματικη αλλαγη (IPCC) για τις επομενες δεκαετιες.
      Ολοι οι μετεωρολογοι και οι κλιματολογοι συμφωνησαν οτι για αυτες τις θερμοκρασιες ρεκορ που καταγραφησαν συνεβαλε σημαντικα το φετινο ισχυρο φαινομενο ελ νινο .
      Παρ ολα αυτα η ευρωπη δεν καταλαβε τιποτα απο αυτο το βρασιμο ...ζει απο οτι ξερουμε ολοι οι ασχολουμενοι με τον καιρο σε ενα ξεχωριστο αυτονομο κλιματικο- μετεωρολογικο περιβαλλον ......

      Διαγραφή
  5. Εξαιρετικό άρθρο κ. Ζιακόπουλε.
    Συγχαρητήρια για την εμπεριστατομένη ανάλυση και πολύπλευρη προσέγγιση του θέματος.
    Γ. Μιχόπουλος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Συγχαρητήρια κύριε Ζιακοπουλε!!! Πολύ ωραίο το άρθρο σας!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Κύριε Ζιακόπουλε, συγχαρητήρια για την απίστευτη ικανότητα-ταλέντο που διαθέτετε να μεταφέρετε πολύπλοκες και δυσνόητες έννοιες και γνώσεις με πολύ απλό και αντιληπτό τρόπο για εμάς τους μη ειδήμονες.

    Χρήστος Κομπορόζος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ωραίο το άρθρο αλλά μάλλον αποθαρρύνει (αν όχι χλευάζει) τις προσπάθειες για συσχέτιση κάποιων παγκόσμιων φαινομένων με την πρόβλεψη μακροχρόνιων τάσεων του καιρού. Αλλά οι σοβαρές προσπάθειες πρόβλεψης μακροχρόνιων τάσεων του καιρού (π.χ. για μια εποχή) δε κοιτάζουν μόνο τα "μωρά" αλλά και τάσεις/μέσους όρους μακροχρόνιων μοντέλων (όπως το cfs) και πολλούς άλλους δείκτες (ΝΑΟ, ΑΟ, QBO, etc.) και άλλες παραμέτρους όπως χιονοκάλυψη, θερμοκρασίες οκεανών (εκτός του Ειρηνικού) και άλλα. Οπότε δε θεωρώ σωστό να ακυρώνουμε τέτοιες προσπάθειες επειδή κάποιοι μπορεί να είπαν La Nina-->κρύος χειμώνας στην Ελλάδα (που σίγουρα είναι λάθος). Θα έπρεπε να αναφέρετε και τις σοβαρές προσπάθειες και υπάρχουν αρκετές τέτοιες που πάνε μάλλον καλά για τα δεδομένα (δηλαδή ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούμε να προβλέψουμε τον καιρό για λίγες μέρες μετά (ή και κάποιες λίγες φορές λίγες ώρες μετά), το να πάρουμε κάποιες σωστές συνολικές τάσεις για έναν χειμώνα είναι κάτι πολύ καλό). Κατά τη γνώμη μου η σωστή έρευνα πρέπει να ενθαρρύνεται και ακόμα και αν πέσει έξω, μπορεί να μας βοηθήσει να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όταν για ευνόητους λόγους επεκτείνουμε τις μεσοπρόθεσμες ντετερμινιστικές προγνώσεις στις δύο εβδομάδες και χρησιμοποιούμε τις πειραματικές εποχικές προγνώσεις ως επιχειρησιακές, εκθέτουμε τη μετεωρολογία. Δεν της αξίζει γιατί τα τελευταία πενήντα χρόνια έχει κάνει θαύματα. Δεν αμφισβητώ την έρευνα. Θέλω απλά να τονίσω -η αλήθεια είναι με λίγο άγαρμπο τρόπο- ότι είναι αλαζονικό να πιστεύουμε ότι θα κάνουμε εύκολα χρηστικές προγνώσεις τιθασεύοντας το χάος.

      Διαγραφή
  9. Ωραιο αρθρο αλλα εχει 1 (2 βασικα, αλλα για εναν λογο) μεγαλο λαθος.
    Οι δυτικες ακτες της νοτιας αμερικης, πχ Περου κλπ, σε περιοδους Ελ Νινιο ΥΠΟΦΕΡΟΥΝ ως προς την αλιεια κυριως, αλλα και την γεωργια και δεν ευημερουν οπως αναφερετε.
    Αυτο γιατι λογω Ελ Νινιο κ των θερμων νερων που φερνει, μικραινει το upwelling του θααματουργου ρευματος του Χαμπολτ και ετσι δεν εχουμε αναβλυση απο κατω προς την επιφανεια ψυχρων και γεματων θρεπτικων ουσιων νερων. Οποτε οι πληθυσμοι των ψαριων ελαχιστοποιουνται/απομακρυνονται και τα πλασματα που τρεφονται απο αυτα υποφερουν. Πουλια, πιγκουινοι, φωκιες, κλπ, καθως και οι ανθρωποι/ψαραδες εκει.
    Μιας και τα πουλια λοιπον υποφερουν και εξολοθρευονται τεραστιοι πληθυσμοι, το ευεργετικο λιπασμα τους απο τα περιττωματα τους αποτελει επισης μεγαλο πληγμα για την γεωργια των εκει περιοχων.


    Αυτα τα εχω διαβασει σε πολλαπλες αναφορες μελετων, βιβλιων κλπ, αλλα το ειχα δει και σε ενα εκπληκτικο ντοκυμαντερ, νομιζω υπο την αφηγηση του θρυλου David Attenborough καπου στην παλια ΕΡΤ2 νομιζω και επειδη θυμαμαι οτι εδειχνε αρχικα την τεραστια βιοποικιλοτητα ειδων αλλα και σε απολυτους αριθμους των ψαριων, πουλιων, πιγκουινων εκει περα λογω του ρευματος του Χαμπολτ, με εντυπωσιακα πλανα κλπ, και μετα την αντιθεση μετα απο ενα επεισοδιο Ελ Νινο οπου ερημωναν τα παντα και ψοφουσαν τεραστιοι πληθυσμοι πουλιων και πιγκουινων κλπ, και ηταν πολυ ομορφο και συγκινητικο, και μαλιστα στο τελος εκανε και μια προβλεψη οτι οσο ο ανθρωπος συνεχιζει να επηρεαζει το κλιμα και να αυξανει την θερμοκρασια της γης τοσο το ρευμα του Χαμπολτ θα αδυνατιζει και ολη η ομορφη βιοποικιλοτητα θα χανεται, για αυτο λοιπον θα ημουν ευγνωμων σε οποιονδηποτε εχει ιδεα πως λεγοταν εκεινο το ντοκυμαντερ να το αναφερει επειδη πεθυμησα να το ξαναδω!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τα ευεργετικά αποτελέσματα του Ελ Νίνιο που αναφέρονται στο άρθρο συνδέονται με ένα τυπικό (ασθενές) Ελ Νίνιο που διαρκεί 2 με 3 μήνες (Michael H. Glantz, Currents of Change: El Nino's Impact on Climate and Society. Cambridge University Press, Cambridge, UK, 1997). Για τις ελαφρές βροχές νομίζω δεν τίθεται θέμα. Το ζήτημα είναι οι επιπτώσεις στην αλιεία. Προφανώς, όσα αναφέρετε για τις επιπτώσεις στον συγκεκριμένο τομέα ενός ισχυρού Ελ Νίνιο είναι είναι αληθή. Για τις όποιες περιστασιακές ευεργετικές επιπτώσεις στην αλιεία των ακτών του Περού στις περιπτώσεις ασθενών Ελ Νίνιο, η μόνη εξήγηση που δίνω στηρίζεται στο εξής: Το θερμό επιφανειακό θαλάσσιο ρεύμα του Ελ Νίνιο κινείται από τα δυτικά προς τα ανατολικά κατά μήκος του Ισημερινού και στη συνέχεια παίρνει νότια διεύθυνση και κινείται κατά μήκος της παράκτιας ζώνης των χωρών Εκουαδόρ (Ισημερινού) και Περού. Με αυτό το δεδομένο, δεν αποκλείεται είδη ψαριών "διωγμένα" από τα θερμά νερά που έρχονται αρχικά από τα δυτικά και στη συνέχεια από τα βόρεια να διέρχονται από τις ακτές του Περού.

      Διαγραφή
  10. <>

    Εχω βαρεθει να γραφω οτι αλλο πραγμα/προβλημα η προβλεψη καιρου και αλλο πραγμα/προβλημα η εποχιακη/μακροπροθεσμη προβλεψη της μεσης τιμης μιας μεταβλητης.

    Θα δωσω ενα αποσπασμα απο ενα βιβλιο:
    https://books.google.gr/books?id=nlaHBwAAQBAJ&pg=PT155&dq=climate+long+term+prediction+forecast+sst&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwier47U6sHPAhVJAsAKHV_aAUwQ6AEIQjAE#v=onepage&q=climate%20long%20term%20prediction%20forecast%20sst&f=false

    Και θα αναφερω οτι:
    Οι βραχυπροθεσμες προγνωσεις ειναι ενα προβλημα αρχικων συνθηκων.
    Ενω αντιθετα οι μακροπροθεσμες προγνωσεις ειναι ενα προβλημα συνοριακων συνθηκων(με το "προβλημα" της χαοτικης δυναμικης να παραμενει σαφως αλλα σε αλλη διαφορετικη μορφη, πολυ πιο μικρη).

    Αυτα σημαινουν οτι σε ενα μοντελο για τον καιρο(βραχυπροθεσμη προβλεψη) πρεπει να ξερουμε με οσο μεγαλυτερη ακριβεια μπορουμε τις αρχικες συνθηκες. Για να επιτυχουμε ακριβεια προγνωσης. Και εως τωρα η προβλεψη με ακριβεια μεγαλυτερη απο του τυχαιου ειναι εως 7 μερες περιπου. Θεωρητικα η προβλεψη μπορει να φτασει εως και 14 μερες μπροστα.
    Αντιθετα σε ενα μακροπροθεσμο μοντελο καιρου(κλιματος καλυτερα ή μακροπροθεσμης προβλεψης) δεν νοιαζομαστε για το ποιες αρχικες συνθηκες θα εχουμε στην αρχη, μπορει δηλαδη να ξεκινησουμε και με λαθος, ή με τυχαιες, αλλα νοιαζομαστε κυριως να ειναι οι συνοριακες συνθηκες(θερμοκρασιες θαλασσων, ορια τιμων ηλιακης ακτινοβολιας για καθε μηνα, κλπ) σωστες. Βεβαια για προγνωσεις μονο 1 μηνος μπροστα καλο ειναι να ξεκιναμε και απο τις σωστες αρχικες συνθηκες βεβαια.

    Οποτε μην μπερδευετε τα πραγματα.

    Και επισης οι μακροπροθεσμες προβλεψεις παροτι εχουν μικρη αξιοπιστια ακομα, πλεον ειναι ΠΟΛΥ ΠΟΛΥ καλυτερες απο μια τυχαια προβλεψη και αυτο τις καθιστα ως σημαντικες και χρησιμες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνώ με όσα γράφετε και το μέλλον είναι η βελτίωση των εποχικών προγνώσεων. Να συμπληρώσω μόνο ότι όταν κάνουμε εποχικές προγνώσεις στην πραγματικοτητα προσπαθούμε να βρούμε τον επικρατέστερο τύπο ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στη διάρκεια μιας εποχής. Προφανώς το πρόδβημα είναι δύσκολο και για τις όποιες λύσεις η προσέγγιση θα είναι πιθανολογική.
      Καλή Κυριακή σε όλους

      Διαγραφή